Dziś mija 79 rocznica Powstania w Getcie Warszawskim – bohaterskiej zbrojnej walki żydowskich organizacji bojowych Getta Warszawskiego z Niemcami toczona od 19.04.1943 do 15.05.1943. Powstanie to wybuchło w wigilię żydowskiego święta Paschy i było heroiczną próbą zbrojnego przeciwstawienia się planom ostatecznej likwidacji Getta realizowanym przez Niemców, zakładającym deportację Żydów do obozów zagłady i ich uśmiercenie. Był to pierwszy i największy akt zbrojnego oporu Żydów w czasie II wojny światowej.
Na pamiątkę tego wydarzenia dziś oddajemy hołd poległym w Jabłoniu w lesie „Smuga” ofiarom bestialsko rozstrzelanych Żydów przez Niemców jesienią 1943 roku. Na terenie naszej gminy są dwa miejsca upamiętniające to wydarzenie. W pierwszym, blisko parkingu, znajduje się grób 29 ofiar narodowości żydowskiej, zaś w drugim - grób młodego mężczyzny, który uciekł z egzekucji jabłońskich Żydów, ranny ukrywał się w lesie, lecz nie dotrwał do wyzwolenia i tam poległ. Tak los ludności żydowskiej z gminy Jabłoń dopełnił się w trakcie okupacji niemieckiej. Społeczność żydowska żyjąca od wieków na obszarze gminy została przez Niemców całkowicie wymordowana. Dziś wspominając wydarzenia z 1943 r. wspominamy też Żydowskich Bohaterów Powstania, którzy swym męstwem i ofiarnością zasłużyli na podziw, szacunek i pamięć następnych pokoleń.
Zachęcam do zapoznania się z fragmentami wspomnień i publikacji dotyczących historii mieszkańców Gminy Jabłoń narodowości żydowskiej, a jednocześnie zwracam się z prośbą do osób, które być może posiadają jeszcze jakieś materiały i informacje o tych wydarzeniach, o ich udostępnienie.
Linki dotyczące mieszkańców narodowości Żydowskiej mieszkających w Jabłoniu.
Fundacja „Pamięć, która trwa”
- http://fpkt.org.pl/index.php?option=com_content...
- http://fpkt.org.pl/index.php?option=com_content...
- http://fpkt.org.pl/index.php?option=com_content...
Gminny Ośrodek Kultury w Jabłoniu